Badania psychologiczne przy rozwodzie

Rozwód to trudny i często skomplikowany proces, który może mieć głębokie konsekwencje dla wszystkich zaangażowanych stron, zwłaszcza gdy w grę wchodzą dzieci. Kluczowym elementem, który może znacząco wpłynąć na decyzje sądu, są badania psychologiczne przy rozwodzie. Te badania są często nieodzowną częścią procesu rozwodowego, służą do oceny zdolności rodzicielskich i wpływu rozwodu na dobrostan dzieci.

Rozwód a badania psychologiczne 

To najważniejszy etap jeżeli miedzy wami jest wojna o dziecko.  Sąd opiera się głównie na zdaniu biegłych. Walczysz o dziecko ? OZSS to Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych, składający się z ekspertów z zakresu psychologii, pedagogiki, pediatrii, medycyny rodzinnej, chorób wewnętrznych, psychiatrii oraz psychiatrii dzieci i młodzieży.

Celem jest sporządzenie opinii na polecenie Sądu i ustalenie okoliczności przez specjalistów na podstawie badania psychologiczno-psychiatrycznego. Sądy mogą zlecać przeprowadzenie opinii przez OZSS we wszystkich sprawach.

Sąd, wydając postanowienie o dopuszczeniu dowodu z opinii OZSS, musi precyzyjnie określić biegłym jaki zakres badania ma być przeprowadzony, np. czy dana osoba ma chorobę psychiczną, jakie są kompetencje wychowawcze rodziców. Najczęściej zakres ten dotyczy ustalenia przez biegłych relacji łączących dziecko z każdym z rodziców bądź opiekunów, łączących ich więzi oraz kompetencji wychowawczych każdego z rodziców bądź opiekunów.

Obowiązek stawiennictwa na badaniach OZSS

Kiedy sąd zleca badanie, strony są zobowiązane do stawienia się na nim. Nieobecność może prowadzić do wydania opinii opartej jedynie na dostępnym materiale dowodowym, co często jest niekorzystne dla strony nieobecnej.

Jak wyglądają badania w OZSS i jak się zachować?

Przede wszystkim są to rozmowy i różnego rodzaju testy, ale przede wszystkim obserwacja zachowań i tego jak wygląda dynamika relacji pomiędzy Wami oraz między Wami a dzieckiem/dziećmi. Pamiętaj więc, że tak naprawdę od początku biegli zbierają materiał do swojej opinii patrząc na Twoje zachowanie.

Jak dobrze wypaść na badaniu? 

1. Skup się na faktach: Podczas badania ważne jest, aby opierać się na faktach i unikać subiektywnych ocen.
2. Unikaj negatywnego mówienia o drugiej stronie: Trzymaj się z dala od negatywnych komentarzy na temat drugiej strony.
3. Podejdź do badania z pozytywnym nastawieniem: Ważne jest, aby traktować badanie poważnie i zachować profesjonalizm.
4. Nie obwiniaj i nie krytykuj biegłych: Pamiętaj, że ich zadaniem jest obiektywna ocena sytuacji.
5. Pamiętaj, że to badanie, a nie zwykła pogadanka: Na takim badaniu często świetnie wypadają osoby narcystyczne, natomiast dużo gorzej radzą sobie osoby o wysokiej empatii, które traktują badanie jak pogawędkę.
6. Skup się na dziecku: To ono jest tutaj najważniejsze. Podkreślaj swoje zaangażowanie w życie i rozwój dziecka. Opisuj konkretne sytuacje, które ilustrują Twoją rolę jako ojca, Twoje interakcje z dzieckiem, wspólne aktywności, wsparcie w edukacji i rozwijaniu zainteresowań. W przypadku pytań i wątpliwości zapraszam na konsultację LINK KONSULTACJA – Kalendarz 

Czy można podważyć opinię OZSS? 

Może okazać się, że nie zgadzasz się z otrzymaną opinią, masz prawo do podważenie wniosków biegłych.  W takim przypadku możesz złożyć zastrzeżenia oraz zadać dodatkowe pytania biegłym. Warto odnosić się do konkretnych fragmentów oraz opatrzyć je swoim komentarzem. Powinien być on jednak merytoryczny. Tak jak podczas badania – powstrzymaj się od krytykowania pracy biegłych, dodaj natomiast informacje, które uważasz za istotne dla sprawy. Spokojnie nanieś swoje wątpliwości wskazując, że masz odmienną perspektywę – opisz jak ona wygląda. Uzyskasz w ten sposób opinię uzupełniającą, często może być ona korzystniejsza niż ta pierwotna. 

Co, gdy biegli stwierdzą, że rodzice nie powinni opiekować się dziećmi?

Wówczas biegli stwierdzą, że dla dobra dziecka należy ustanowić pieczę zastępczą.

Formy pieczy zastępczej 

• rodzinna, np. domy dziecka bądź rodziny zastępcze
• instytucjonalna forma pieczy zastępczej np. placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, interwencyjne ośrodki proadopcyjne.

A zatem nie lekceważ badań!  Ważne jest staranne przygotowanie.

Jak przygotować się do badań OZSS?

Jako ojciec stojący przed wyzwaniem badań przeprowadzanych przez Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych, ważne jest, aby odpowiednio przygotować się do tego procesu. Poniżej najważniejsze rzeczy, o które warto, żebyś zadbał. 

1. Pamiętaj jaki jest cel badań

Przede wszystkim zrozum, że celem badań jest ocena Twoich kompetencji rodzicielskich i zdolności do zapewnienia najlepszego możliwego środowiska dla Twojego dziecka. Badania te nie są testem, którego można 'zdać’ lub 'oblewać’, ale raczej sposobem na przedstawienie Twojej sytuacji życiowej i rodzicielskiej w jak najbardziej obiektywnym świetle.

2. Zachowuj się naturalnie

Podejdź do badań ze spokojem i autentycznością. Nie przygotowuj wcześniej zbyt rozbudowanych odpowiedzi. Po pierwsze może Ci się nie udać ich zapamiętać, a nawet jeśli – wypadnie to sztucznie. Nie spędzaj długich godzin na przygotowywaniu się na każdy możliwy scenariusz.  Biegli, mający duże doświadczenie, na pewno to wyłapią. Unikaj stosowania sztuczek. Po drugie może to spowodować zmęczenie, frustrację (w końcu nie da się przewidzieć wszystkiego) i niepotrzebny stres. Nie ubarwiaj opisów i powstrzymaj się przesadnego dramatyzowania sytuacji. Nie ma sensu również, byś przedstawiał się w nienaturalnie pozytywnym świetle. Pamiętaj, że specjaliści OZSS są przeszkoleni, aby wykrywać niespójności i nieautentyczność.

3. Przygotuj dokumentację

Zbierz wszelką istotną dokumentację, która może być przydatna podczas badań. Mogą to być dokumenty szkolne dziecka, zaświadczenia lekarskie, ewentualne rekomendacje od osób trzecich (np. nauczycieli, trenerów), które świadczą o Twoich umiejętnościach wychowawczych. Możesz również przynieść dokumenty potwierdzające ukończenie warsztatów czy też kursów.

4. Przemyśl swoje odpowiedzi

Przed badaniem zastanów się nad swoimi odpowiedziami na potencjalne pytania dotyczące Twojego stylu wychowania, planów na przyszłość oraz sposobów radzenia sobie z trudnościami wychowawczymi. Bądź szczery, spróbuj spojrzeć na siebie z boku. Biegli doceniają, gdy umiesz przyznać się do trudności – nie jesteśmy idealni. Ważne jest natomiast w jaki sposób rozwiązujesz problemy.

5. Nie eskaluj konfliktu

Staraj się zachować zdrowy dystans do Twojej relacji z żoną. Nawet jeśli czujesz się skrzywdzony czy niezrozumiany to nie czas, by o tym myśleć i rozgrzebywać przeszłość. Staraj się skupić na teraźniejszości i tym, by wypaść dobrze na badaniu. Nie pozwól, by emocje wzięły górę. Złym pomysłem jest ostra wymiana zdań czy kłótnia przed wejściem na badanie, będzie to widoczne i stracisz w oczach ekspertów.

6. Przygotuj się emocjonalnie

Badania te mogą być stresujące, dlatego ważne jest, abyś zadbał o swoje dobre samopoczucie emocjonalne. Rozważ konsultację z psychologiem, aby lepiej zrozumieć swoje emocje i nauczyć się skutecznych sposobów radzenia sobie ze stresem. Bądź wyspany, wtedy będzie Ci prościej zachować spokój i pozytywne podejście.

7. Pamiętaj o wizerunku

Pamiętaj, że Twoje zachowanie przed i w trakcie badań jest ważne. Bardzo ważne jest, by biegli widzieli, że zależy Ci na dobru dziecka. Współpraca – to słowo klucz. Wizerunek może kojarzyć się z nadmierną autoreklamą, mówieniu o sobie w samych superlatywach. Nie o to chodzi. Umiejętność pójścia na kompromis czy przyznania się do błędu nie czynią Cię słabym, wręcz przeciwnie, jest to pożądane. Świadczą o Twojej dojrzałości.

Jak w każdym innym miejscu ważne są podstawowe zasady kultury, więc pamiętaj o byciu uprzejmym. Podnoszenie głosu czy wbijanie przysłowiowych szpil partnerce przysporzy Ci tylko problemów.

Najczęściej zadawane pytania:

• Czym są badania psychologiczne przy rozwodzie?Badania psychologiczne przy rozwodzie są to oceny przeprowadzane przez Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych, składający się z ekspertów z różnych dziedzin, mające na celu ocenę zdolności rodzicielskich i wpływu rozwodu na dobrostan dzieci. Sądy zlecają te badania w celu uzyskania obiektywnej opinii na temat sytuacji rodzinnej.
• Jak przygotować się do badań w OZSS?Przygotowanie do badań w OZSS powinno obejmować zrozumienie celu badań, zachowanie naturalności, zgromadzenie istotnej dokumentacji, przemyślenie swoich odpowiedzi na potencjalne pytania, nieeskalowanie konfliktu, przygotowanie emocjonalne oraz dbanie o dobry wizerunek przed i w trakcie badań.
• Czy można podważyć opinię OZSS?Tak, jeśli nie zgadzasz się z otrzymaną opinią OZSS, masz prawo do wyrażenia swoich zastrzeżeń i zadania dodatkowych pytań. Warto odnosić się do konkretnych fragmentów opinii, dodając merytoryczne komentarze i informacje, które uważasz za istotne dla sprawy.
• Co się dzieje, gdy biegli stwierdzą, że rodzice nie powinni opiekować się dziećmi?Jeśli biegli stwierdzą, że rodzice nie powinni opiekować się dziećmi, zalecą ustanowienie pieczy zastępczej, która może przyjąć formę rodzinną (np. rodziny zastępcze) lub instytucjonalną (np. placówki opiekuńczo-wychowawcze).
• Jakie są najważniejsze zasady zachowania podczas badań w OZSS?Najważniejsze zasady to skupienie się na faktach, unikanie negatywnych wypowiedzi o drugiej stronie, pozytywne i profesjonalne podejście do badania, skupienie się na dobru dziecka oraz współpraca z biegłymi, unikając krytyki ich pracy. Ważne jest również, by traktować badanie poważnie i zachować autentyczność w swoich wypowiedziach.

Z poważaniem,

Adwokat Marta Wnuk
Umów się na spotkanie – Kalendarz 

tel.: +48691512933

e-mail: kontakt@adwokatwnuk.pl