Jeśli jesteś ojcem walczącym o opiekę nad dzieckiem, opiniowanie przez OZSS może zaważyć na przyszłości Twojej relacji z dzieckiem. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że testy nie są najważniejsze, jednak mogą mieć wpływ na ostateczne wnioski biegłych – w tym Skala Postaw Rodzicielskich opracowana przez prof. Mieczysława Plopę. To nie przypadkowe twierdzenia – to precyzyjnie skonstruowane narzędzie, które pokazuje sądowi, jakim jesteś ojcem.
Na czym polega test Skala Postaw Rodzicielskich?
SPR (Skala Postaw Rodzicielskich) to zestaw 50 pytań, które dotyczą Twojej relacji z dzieckiem. Wypełniasz kwestionariusz, zaznaczając, na ile zgadzasz się z danym stwierdzeniem.
Odpowiedzi są oceniane na skali:
a – zdecydowanie tak
b – raczej tak
c – mam wątpliwości
d – raczej nie
e – zdecydowanie nie
Co Skala Postaw Rodzicielskich Plopy chce sprawdzić?
Psychologowie OZSS, analizując Twoje odpowiedzi, chcą ocenić pięć kluczowych aspektów Twojej postawy rodzicielskiej:
Akceptacja – odrzucenie
Czy jesteś emocjonalnie dostępny, ciepły, czy może dystansujesz się od dziecka?Autonomia
Czy pozwalasz dziecku rozwijać się samodzielnie, czy kontrolujesz każdy jego krok?Nadmierne wymagania
Czy stawiasz dziecku oczekiwania na miarę jego możliwości?Niekonsekwencja
Czy Twoje reakcje są przewidywalne, czy zależą od nastroju?Nadmierna ochrona
Czy dziecko ma szansę nauczyć się samodzielności, czy jesteś zbyt opiekuńczy?
Skala Postaw Rodzicielskich Plopy – przykładowe twierdzenia
Jestem szczerze zainteresowany sprawami swojego dziecka.
Nieustannie staram się kontrolować swoje dziecko, aby postępowało tak, jak sobie tego życzę.
Pozwalam dziecku samodzielnie radzić sobie w różnych sytuacjach.
Gdy moje dziecko potrzebuje pomocy, chętnie poświęcam mu czas i uwagę.
Często pouczam swoje dziecko.
Trudno mi przewidzieć, jak zareaguję na złe zachowanie dziecka.
Staram się wiedzieć, gdzie moje dziecko przebywa i co robi.
Uważam, że moje dziecko powinno mi się zawsze podporządkować.
Często upominam moje dziecko, gdy robi coś nie tak.
Trudno mi zaakceptować, że moje dziecko dorasta.
Często się uśmiecham do dziecka i okazuję mu uczucia.
Gdy dziecko mówi coś, co mnie denerwuje, podnoszę głos.
Czuję, że bez mojego nadzoru dziecko sobie nie poradzi.
Akceptuję fakt, że moje dziecko ma prawo do własnych decyzji.
Kara, jaką wymierzam dziecku, zależy od mojego nastroju.
Dlaczego to tak ważne z perspektywy ojca?
W sprawach o władzę rodzicielską, miejsce zamieszkania dziecka czy kontakty – liczy się przede wszystkim Twoja postawa wychowawcza. A test SPR daje psychologowi narzędzie, aby ją zmierzyć. Nawet jeśli jesteś zaangażowanym ojcem – złe odpowiedzi mogą Ci zaszkodzić.
W opinii adwokat Marty Wnuk, specjalistki od spraw rodzinnych:
„U mężczyzn często wychodzi wysoki poziom kontroli albo niska elastyczność wychowawcza. Problem pojawia się wtedy, gdy ojciec nie potrafi pokazać emocjonalnej dostępności, nawet jeśli w rzeczywistości ją ma. Test SPR ma wpływ na ostateczne wnioski biegłych.”
Jak się przygotować jako mężczyzna do testu Skala Postaw Rodzicielskich Plopy?
1. Zrozum intencje testu
Nie chodzi o to, czy jesteś idealnym ojcem – tylko czy Twoje postawy sprzyjają rozwojowi dziecka. Jeśli odpowiadasz agresywnie, kontrolująco lub sprzecznie – test to pokaże.
2. Przemyśl swoje odpowiedzi
Masz prawo być stanowczy, ale nie nadmiernie wymagający. Masz prawo chronić, ale nie odcinać od samodzielności. Zachowaj równowagę.
3. Nie przesadzaj w żadną stronę
Nie musisz udawać „ojca idealnego”, który wszystko akceptuje i nie wymaga niczego. Ale jeśli wszystko chcesz kontrolować – test to ujawni.
4. Uważaj na pytania sprawdzające
Test zawiera pytania podobne, ale sformułowane inaczej. Spójność jest kluczowa, ale jeśli odpowiadasz szczerze i nadmiernie nie analizujesz, nie powinno być problemu.
5. Bądź sobą – ale sobą odpowiedzialnym
Jeśli jesteś obecny w życiu dziecka, rozumiesz jego potrzeby, dajesz mu przestrzeń i granice – ten test to pokaże. Ale tylko jeśli to naprawdę robisz i tak odpowiesz.
Czego nie robić?
Nie zgaduj odpowiedzi, które „brzmią dobrze”. Staraj się opierać na spontanicznych myślach i skojarzeniach.
Nie próbuj zmanipulować wyniku – test ma pytania sprawdzające spójność.
Nie lekceważ testu – będzie miał on wpływ na wnioski i rekomendacje biegłych.
Jeśli walczysz o opiekę nad dzieckiem lub chcesz pokazać, że jesteś równie ważnym i kompetentnym rodzicem – test SPR może być Twoim sprzymierzeńcem, jeśli podejdziesz do niego poważnie. Zadbaj o spójność, szczerość, ale i świadomość tego, co oznaczają Twoje odpowiedzi. Pokaż, że jesteś nie tylko ojcem biologicznym, ale dojrzałym emocjonalnie i świadomym opiekunem.
Źródło naukowe: Mieczysław Plopa, Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008.