Podział majątku to jedna z trudniejszych spraw, czasem nawet dużo trudniejsza i stresująca niż sam rozwód. Warto się do niej przygotować i rozwiać wszelkie wątpliwości.

8 najważniejszych rzeczy przy podziale majątku:

1. Dokładne ustalenie składu i wartości majątku wspólnego: Pierwszym i fundamentalnym krokiem jest dokładne ustalenie, co wchodzi w skład majątku wspólnego oraz jaka jest jego wartość. Wymaga to zgromadzenia dokumentów potwierdzających posiadanie oraz wartość poszczególnych składników majątku.
2. Rozważenie rozdzielności majątkowej: Jeśli małżonkowie zdecydowali się na rozdzielność majątkową, majątek nabywany po ślubie nie wchodzi w skład majątku wspólnego. Ważne jest, aby zrozumieć, jakie skutki ma podpisana umowa małżeńska dla procesu podziału.
3. Zgłaszanie wszystkich składników majątku: Nawet jeśli jeden z małżonków sprzedał składniki majątku przed rozpoczęciem procesu podziału, należy je uwzględnić w wniosku o podział majątku. Sąd może uwzględnić wartość tych składników przy podziale.
4. Ochrona przed ukrywaniem majątku: Jeżeli istnieje podejrzenie, że druga strona może ukrywać majątek, można poprosić sąd o pomoc w uzyskaniu informacji od banków czy innych instytucji finansowych.
5. Wycena nieruchomości: Wycena nieruchomości jest kluczowa przy podziale majątku. Można skorzystać z różnych metod wyceny, takich jak podejście porównawcze, dochodowe lub kosztowe.
6. Rozliczenie funduszy emerytalnych: Warto sprawdzić, czy i w jaki sposób fundusze emerytalne wchodzą w skład majątku wspólnego i jak mogą być podzielone.
7. Wykorzystanie mediacji: Mediacja może być skutecznym sposobem na osiągnięcie porozumienia między małżonkami w sprawie podziału majątku, co może znacząco przyspieszyć cały proces.
8. Długotrwałość procesu: Należy być przygotowanym na to, że postępowanie o podział majątku może trwać długo. Cierpliwość i otwartość na negocjacje mogą jednak przynieść korzystne rozwiązanie.

Wartość majątku wspólnego

Wartość majątku wspólnego. Pamiętajmy, że ustalenie składu i wartości majątku wspólnego jest dla sądu bardzo ważne. Bez prawidłowego ustalenia tych elementów nie jest możliwy prawidłowy podział między małżonkami. Zatem w pierwszej kolejności we wniosku, jak i w odpowiedzi na wniosek o podział majątku wspólnego należy skupić się na tym obszarze, aby prawidłowo ustalić skład majątku małżeńskiego. PORADA PRAWNA 

Sąd ustala, jaki jest wasz majątek!

Dodatkowo w tym zakresie również sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, aby ściśle ustalić, co wchodzi w skład i wartość majątku wspólnego. Pamiętajmy że gdy przyczyną ustania wspólności majątkowej jest orzeczenie rozwodu, datą ustania tej wspólności jest dzień uprawomocnienia się wyroku, a nie dzień orzeczenia.

Rozdzielność a podział majątku 

Jeżeli natomiast zawarliśmy umowę małżeńską o rozdzielność, wówczas w tej rozdzielności jest określony dzień, w którym ustała wspólność małżeńska. Jeżeli nie mamy rozdzielności – a mamy rozwód – liczy się dzień uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Zatem skład majątku wspólnego powinien zostać ustalony na podstawie wszelkich dostępnych dowodów. Jeżeli więc ktoś zbył jakiś składnik majątku wspólnego, również musimy go wymienić we wniosku o podział majątku wspólnego. Najistotniejszy jest dzień, w którym ustała wspólność małżeńska. 

Jeśli chcesz posłuchać więcej o rozdzielności i podziale majątku to obejrzyj mój film:

Sprzedałem samochody – czy żona może ubiegać się pieniądze?

Jako mężczyznę może interesować Cię co w sytuacji, którą opisała ostatnio moja klientka: 

Pani Mecenas, co mam zrobić? Mąż sprzedał dwa samochody o wartości około 120 000 zł. Jesteśmy jeszcze przed podziałem majątku. Między nami ustała wspólność małżeńska, bo mąż chciał, żebyśmy podpisali rozdzielność majątkową. Jesteśmy w trakcie sprawy o rozwód w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Oczywiście jest to trudny rozwód, bo ja chcę dochodzić winy i wnoszę o wysokie alimenty. Pani Mecenas, on myśli, że jak sprzedał samochody, to nie one wchodzą w skład majątku wspólnego. Czy mogę ubiegać się o pieniądze? Mieszkamy w Piasecznie.

Sprzedaż przy podziale majątku wspólnego 

Jak wyglądała moja odpowiedź? Szanowna Pani, oczywiście, że może się Pani ubiegać się o pieniądze. Ta klientka czyli potencjalnie Twoja żona ma prawo do połowy wartości tych samochodów. Stąd też skład majątku wspólnego we wniosku o podział majątku wspólnego jest elementem kluczowym. Punktem zaczepnym może być instytucja wysłuchania uczestników zgodnie z procedurą określoną w artykule 682 Kodeksu postępowania cywilnego. Jeżeli strony są zgodne w tym zakresie i nie ma w żadnych wątpliwości co do składników majątku, wówczas można przejść o krok dalej.  

Ukrywanie majątku przy sprawie o podział majątku 

Pamiętajmy, że sąd może również zwrócić się do odpowiednich instytucji celem uzyskania informacji. Jeżeli na przykład ktoś przez wiele lat oszczędzał na różnych kontach bankowych, a my nie mamy wiedzy o tym, jakie są to oszczędności, wówczas w tym zakresie można poprosić sąd, aby zwrócił się do banku w celu uzyskania informacji o saldzie. Saldo liczy się na dzień, w którym między państwem doszło do ustania wspólności majątkowej.

Na jaką wartość zostanie wyceniona nieruchomość? Sposoby wyceny wartości nieruchomości przy podziale majątku.

Art. 152 ust. 1 u.g.n.: [ USTAWA z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ] 

[ SPOSOBY ] Sposoby określania wartości nieruchomości, stanowiące podej­ścia do ich wyceny, są uzależnione od przyjętych rodzajów czynników wpływających na wartość nieruchomości.

Art. 152 ust. 2 u.g.n.: [ USTAWA z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ] Wyceny nieruchomości dokonuje się przy zastosowaniu po­dejść: porównawczego, dochodowego lub kosztowego, albo mieszanego, zawierające­go elementy podejść poprzednich.

Co z funduszami emerytalnymi? 

Oczywiście sąd również może zwrócić się o informacje związane z funduszami emerytalnymi – w szczególności o informację o stanie jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na nich przez każdego z małżonków oraz zakładu ubezpieczeń danych na temat umów ubezpieczenia zawieranych przez jednego z małżonków i podjętych z tego tytułu wypłat. Te kwestie są uregulowane w ustawie z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej oraz w ustawie z 22 maja 2003 o ubezpieczeniach obowiązkowych ubezpieczonych w funduszu gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Podział majątku a ukrycie pieniędzy Czy sąd może sprawdzić ile mam na koncie?

Wartość majątku wspólnego. Ustalanie majątku przez sąd

Dzieli się cały majątek. Zatem zgodnie z artykułem 684. Kodeksu postępowania cywilnego sąd z urzędu musi ustalić skład majątku wspólnego. Pytanie, czy sam sąd będzie przeprowadzał dochodzenie w zakresie tego, jakie są składniki majątku? W tym zakresie wypowiedział się Sąd Najwyższy. Zgodnie z postanowieniem z 18 stycznia 1968 roku, zasługuje na uwzględnienie artykuł, o którym mówiłam, czyli artykuł 684  – polega na tym, że sąd w dążeniu do ukończenia podziału majątku powinien zwrócić uwagę małżonkom na potrzebę wskazania całego majątku podlegającego podziałowi oraz nie jest związany wnioskami małżonków.

Jeżeli z ich oświadczeń wyniknie, że istnieje jeszcze inny majątek wspólny wymagający podziału, przepis powyższy nie daje sądowi uprawnień do prowadzenia z urzędu dochodzeń, czy i jaki istnieje inny wspólny majątek. 

Byłoby to zresztą niecelowe, jeśli się uwzględni, że żaden przepis prawa nie zabrania małżonkom czynić między sobą darowizn i przekształcać tym samym majątku wspólnego w majątek osobisty jednego z małżonków. Małżonkowie mogą poza tym dokonać zgodnego podziału majątku, zaś zadaniem sądu jest ich do tego nakłaniać (art. 622 § 1 k.p.c.), a nie zmuszać do prowadzenia postępowania, które może być sprzeczne z ich interesem i dobrem rodziny (źródło: SN  postanowienie z 18 stycznia 1968 roku).

Czy ustalać i na jakiej podstawie wartość rzeczy ruchomych? 

Przedmiotem podziału są również oczywiście rzeczy ruchome, które były objęte wspólnością w momencie ustania, które w chwili podział majątku wspólnego nadal znajdują się w majątku małżeńskim. Jeżeli natomiast rzeczy zużyły się, np. garnek kuchenny się spalił, wówczas oczywiście nie wchodzą w skład tego majątku.

Darowizna od rodziców a podział majątku

Istotne są również nasze twierdzenia. Jeżeli np. uważamy, że rzeczy ruchome takie jak telewizor albo wyposażenie kuchni zostały zakupione przez rodziców i darowane na rzecz jednego z małżonków, wówczas należy wnosić, iż jest to majątek osobisty. W takich sytuacjach warto powołać świadków, którzy potwierdzą niniejszą okoliczność.

W odpowiedzi na wniosek o podział majątku

Dlatego też w odpowiedzi na wniosek o podział majątku wspólnego warto wskazać np.

W zakresie rzeczy ruchomych stanowiących wyposażenie, iż przedmioty takie jak telewizor, odkurzacz iRobot, Termomix o wartości 8000 zł zostały zakupione przez rodziców i darowane tylko i wyłącznie mi. Na potwierdzenie powyższego wnoszę dowód w postaci screenów wiadomości SMS, który wskazuje, że rodzice mówią, iż kupili mi w prezencie niniejsze wyposażenie. Dodatkowo proszę również powołać moich rodziców na okoliczność udowodnienia, dla kogo zostały zakupione niniejsze rzeczy ruchome.

Dowody przy podziale majątku 

W odpowiedzi na wniosek a ustalenie zasad podziału majątku warto również załączyć odpowiednie wnioski dowodowe. To jest właśnie ten moment, kiedy zgłaszamy wnioski dowodowe.

Wobec tego piszemy: “Wnoszę o dopuszczenie dowodu z np. przesłuchania wnioskodawcy, zeznań świadków, wiadomości SMS np. stan konta sprzed małżeństwa, wskazującego, jaka wartość była wówczas na zgromadzonym rachunku oszczędnościowym.”

Czy warto podejmować się mediacji w sprawach o podział majątku?

Zdecydowanie tak, albowiem może to znacznie ułatwić nam całą procedurę. Pamiętajmy, że w przypadku spraw o podział majątku niekiedy bardzo trudno jest sprawiedliwie rozdzielić majątek między małżonkami. Sądy stają przed bardzo ważną decyzją i zastanawiają się, czy fizycznie podzielić nieruchomość, czy może dojść do sprzedaży, a może jest szansa na jakieś ugodowe pozasądowe rozwiązanie problemu.

Podział majątku może trwać kilka lat 

Niekiedy postępowania o podział majątku wspólnego trwają latami. Z mojego punktu widzenia jako adwokata zajmującego się sprawami rodzinnymi i specjalizującego się sprawami o rozwód i podział majątku, wiem jedno – zawsze trzeba dążyć do ugody. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe. Jak wygląda procedura ze skierowaniem postępowania do mediacji? Jeżeli taka zgoda jest, wówczas mediator zapoznaje się z aktami i jeżeli dojdzie do zawarcia ugody, konieczne jest zatwierdzenie jej przez sąd. Odprawa a podział majątku

Wartość majątku wspólnego. Jakie są plusy zawarcia ugody?

Dzięki możliwości zawarcia ugody strony zdecydowanie zyskują czas i zaoszczędzone nerwy, które straciliby podczas spraw sądowych. Zawsze warto szukać możliwości zakończenia sporu i zawrzeć ugodę. Niemniej jednak w niektórych sprawach nie jest to możliwe – w szczególności, gdy sprawa jest bardzo skomplikowana. Pamiętajmy, że niekiedy na pierwszą rozprawę czekamy kilka lat. Sądy co do zasady zawsze również dążą do ugodowego zakończenia sporu. 

Mediacja przy podziale majątku 

Moim zdaniem bardzo dobrą praktyką jest, że sądy w pierwszej kolejności nakłaniają strony do polubownego rozwiązania sporu, w tym na drodze mediacji. Zdecydowanie może to przyspieszyć czas rozwiązania sporu. Wyobraźmy sobie sytuację, że walczymy o majątek, jednakże ta walka trwa ponad siedem lat, a później nie jesteśmy usatysfakcjonowani rozstrzygnięciem.

Przykład podziału majątku w Warszawie 

Sprawa o rozwód trwała 3 lat, zaś kolejne 5 lat o podział – okazało się, że gdyby doszło chociaż do jednej wizyty w mojej kancelarii, zaoszczędzilibyśmy około 7 lat!

Dzielimy dom fizycznie na pół po rozwodzie 

Dla przykładu sąd uznał, iż należy podzielić fizycznie dom na dwie części, a my chcieliśmy spłat. Dlatego też mediacja albo po prostu rozmowa między prawnikami jest możliwością i sposobem na to, że wcześniej dojdziemy do porozumienia. Zadaniem mediatora jest pomóc stronom wypracować rozwiązanie, które zakończy konflikt. Do najważniejszych zasad mediacji należą dobrowolność, bezstronność i poufność.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące podziału majątku: 

• Jakie są kluczowe kroki do podziału majątku po rozwodzie?

Istotne jest dokładne ustalenie składu majątku, uwzględniając wszystkie aktywa i długi oraz obecność lub brak rozdzielności majątkowej między małżonkami.

• Czy istnieje ryzyko, że druga strona ukrywa część majątku?

Tak, dlatego ważne jest monitorowanie i zgłaszanie wszelkich podejrzeń dotyczących ukrywania majątku, aby zapewnić uczciwy podział. Jeśli to Ty ukrywasz część majątku musisz liczyć się z konsekwencjami. Sąd może zobowiązać Cię do przedstawienia sald Twoich kont.

• Jakie są sposoby oceny wartości nieruchomości?

Wartość nieruchomości może być określana przez podejście porównawcze, dochodowe lub kosztowe, a także poprzez współpracę z ekspertami w dziedzinie nieruchomości.

• Czy mediacja jest zalecana w procesie podziału majątku?

Tak, mediacja może być skutecznym narzędziem do osiągnięcia porozumienia między stronami i przyspieszenia procesu podziału majątku.

Z poważaniem,

Adwokat Marta Wnuk
Umów się na spotkanie – Kalendarz 

tel.: +48691512933

e-mail: kontakt@adwokatwnuk.pl