Rozstanie się z partnerką to zawsze trudny proces, pełen emocji i zmian. Jednak kiedy dojdzie do rozwodu, a związane z nim są również kwestie dotyczące ojcostwa, sytuacja może stać się jeszcze bardziej stresująca. W polskim prawie istnieje domniemanie ojcostwa czyli w małżeństwie ojcem zawsze będzie mąż matki. Sprawa o zaprzeczenie ojcostwa w odpowiednich warunkach nie jest trudna do przeprowadzenia.
Zaprzeczenie ojcostwa po rozwodzie – podstawa prawna
Zaprzeczenia ojcostwa dokonuje się w sytuacji, gdy mąż matki nie jest biologicznym ojcem jej dziecka. Na przykład w sytuacji, gdy para jest krótko po zawarciu małżeństwa, a kobieta rodzi dziecko z poprzedniego związku. A także w sytuacji, kiedy w krótko po orzeczeniu rozwodu kobieta rodzi dziecko, które poczęło się z nowym partnerem. W polskim prawie istnieje domniemanie, że dziecko urodzone w małżeństwie i do trzystu dni po jego rozwiązaniu, jest dzieckiem męża matki. Jeśli masz pytania, zapraszam na konsultację – PORADA PRAWNA
Art. 62. Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego§ 3. Domniemania powyższe mogą być obalone tylko na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa.
Zaprzeczenie ojcostwa po rozwodzie – kiedy złożyć pozew?
Zgodnie ze wspomnianym wyżej artykułem Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, jeśli dziecko urodzi przed upływem 300 dni od ustania małżeństwa – będzie ono „przypisane” byłemu mężowi. Jest to niejako automatyczne i nie ma znaczenia, że np. nie współżyliście od długiego czasu. Pozew o zaprzeczenie ojcostwa musisz złożyć w ciągu dwunastu miesięcy od momentu, gdy dowiedziałeś się o narodzinach dziecka żony. Jest to o tyle trudna sytuacja, że możecie nie mieć kontaktu po rozwodzie i może Cię ona nie poinformować o urodzeniu dziecka. Dodatkowo istnieje nieprzekraczalny termin w postaci osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.
Art. 63. Kodeksu Rodzinnego i OpiekuńczegoMąż matki może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi, nie później jednak niż do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.
Pozew należy złożyć do Sądu Rejonowego (a dokładnie – Wydział Rodzinny i Nieletnich) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego. Opłata za pozew o zaprzeczenie ojcostwa wynosi 200 złotych.
Kto może złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?
Nie musi to być wyłącznie mąż, ale także dziecko, matka dziecka, a także w wyjątkowych sytuacjach również prokurator – głównie wtedy, gdy zostanie przekroczony ustawowy termin na złożenie pozwu przez ojca, a sytuacja (dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego) tego wymaga.
Zaprzeczenie ojcostwa sprawia, że jesteś zwolniony z płacenia alimentów. Jednak nie możesz ubiegać się o zwrot, gdy już jakieś pieniądze uiszczałeś na potrzeby małoletniego dziecka. Nadpłacone alimenty
Jak wygląda sprawa o zaprzeczenie ojcostwa?
Sprawa o zaprzeczenie ojcostwa może przebiec bezboleśnie i szybko, jeżeli obie zaangażowane w sprawę strony złożą zgodne zeznania potwierdzające, iż biologicznym ojcem dziecka nie jest mąż matki. Zeznania biologicznego ojca również mogą być dowodem w sprawie. Pozew może złożysz Ty jako mąż przeciwko matce bądź dziecku (to dzieje się w sytuacji śmierci matki).
Badania DNA przeprowadza się dopiero w sytuacji sporu i kiedy nie można w inny sposób dojść do prawdy. Sąd wcale tak szybko i prosto nie zobowiąże do takiego rodzaju badań. Taka sprawa może trwać zdecydowanie dłużej. Bywa tak, że jedna ze stron nie chce poddać się badaniom DNA. Musisz wtedy starać się o zezwolenie na ich wykonanie w sądzie opiekuńczym.
Ile trwa uprawomocnienie wyroku o zaprzeczenie ojcostwa?
Jeżeli nie był złożony żaden środek odwoławczy przez żadną ze stron to wyrok uprawomocni się po upłynięciu 21 dni. Jeśli masz wątpliwość czy wyrok jest prawomocny, możesz zadzwonić lub napisać maila do Biura Obsługi Interesanta w sądzie, w którym toczyła się sprawa i podać numer sprawy. Pracownik BOI powinien sprawdzić status wyroku, a następnie poinformować Cię czy jest on już prawomocny, czy wpłynęły odwołania oraz ile ewentualnie pozostało czasu uprawomocnienia się wyroku.
Czyje nazwisko nosi dziecko urodzone po rozwodzie?
Zgodnie z opisywanym już domniemaniem ojcostwa, dziecko będzie nosiło nazwisko męża matki, jeśli urodziło w czasie 300 dni po ustaniu małżeństwa. By dziecko nosiło nazwisko biologicznego ojca wymagane jest złożenie stosownego oświadczenia np. przy uznaniu dziecka.
Ojcostwo po rozwodzie – uznanie dziecka
Jak w takim razie przebiega uznanie ojcostwa po rozwodzie? Jest ono możliwe wyłącznie po zaprzeczeniu ojcostwa. Może ono dokonać się w ramach dobrowolnego uznania dziecka poprzez oświadczenie przed odpowiednim urzędnikiem, a dokładnie kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego. Jeśli biologiczny nie będzie chciał uznać dziecka, matka może wnieść pozew o ustalenie ojcostwa.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące zaprzeczenia ojcostwa:
Czy mogę zaprzeczyć ojcostwo, jeśli dziecko urodziło się w czasie małżeństwa, ale nie jest moim dzieckiem?
Tak, możesz złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa w przypadku, gdy dziecko nie jest biologiczne. Jest to możliwe nawet w sytuacji, gdy dziecko urodziło się w trakcie trwania małżeństwa. Na przykład, jeśli partnerka miała dziecko z poprzedniego związku.
Jaki jest termin na wniesienie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa?
Pozew należy złożyć w ciągu roku od chwili, gdy dowiedziałeś się o narodzinach dziecka partnerki. Pamiętaj, że istnieje nieprzekraczalny termin w postaci osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.
Kto może złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?
Prawo do złożenia pozwu przysługuje nie tylko byłemu mężowi, ale także dziecku, matce dziecka, a w wyjątkowych przypadkach nawet prokuratorowi, gdy dojdzie do przekroczenia ustawowego terminu na złożenie pozwu przez ojca.
Jakie konsekwencje ma zaprzeczenie ojcostwa?
Zaprzeczenie ojcostwa zwalnia cię z płacenia alimentów na rzecz dziecka, jednakże nie ma możliwości ubiegania się o zwrot już wniesionych świadczeń na jego rzecz.
Jak przebiega sprawa o zaprzeczenie ojcostwa?
Jeśli obie strony potwierdzą, że biologicznym ojcem nie jest mąż matki, sprawa może przebiec szybko. Jednak w przypadku sporu, konieczne może być przeprowadzenie badań DNA, co może znacząco wydłużyć procedurę sądową.
Z poważaniem,
Adwokat Marta Wnuk
Umów się na spotkanie – Kalendarztel.: +48691512933
e-mail: kontakt@adwokatwnuk.pl